Facetatrose

Wat is facetartrose? Hoe ontstaat facetartrose? Wat kan eraan gedaan worden?

Wat is facetartrose?

Facetgewrichtartrose, ook wel spondylartrose genoemd, is de slijtage van de kleine gewrichten tussen de wervels aan de achterkant van de wervelkolom. Ze dienen om de wervelkolom te stabiliseren en tegelijkertijd beweging mogelijk te maken. Net als slijtage in bijvoorbeeld de knie, gaat spondylartrose gepaard met een vernauwing van de gewrichtsruimte en slijtage van het kraakbeen. Daarnaast kan het gewrichtskapsel verdikken en/of kunnen er cysten (met vloeistof gevulde uitsteeksels) ontstaan.

Om de toenemende instabiliteit van de gewrichten in de laage rug te compenseren, ontwikkelen zich doornachtige botwoekeringen (zogenaamde spondylofyten) op de wervelgewrichten. Deze kunnen naar buiten groeien, wat geen problemen veroorzaakt, of naar binnen. In ongunstige gevallen drukt dit op lumbale zenuwen, wat leidt tot stenose van het lumbale wervelkanaal of foraminale stenose (uitgangen waarlangs de zenuwen het wervelkanaal verlaten).

De slijtage van de gewrichten veroorzaakt ook meer wrijving tussen de gewrichtsoppervlakken. Dit veroorzaakt ontstekingsveranderingen.

Welke symptomen zijn typisch voor spondyloartrose?

De pijn is vaak beperkt tot het gebied van de aangetaste facetgewrichten en dus meestal de lendenwervelkolom (lage rug). De grote zenuwen die de benen bevoorraden, geven ook aanleiding tot kleine zenuwen (rugzenuw) op elk niveau. Deze zenuwen kunnen pijn melden wanneer de facetgewrichten versleten zijn, terwijl ze verder geen nuttige functie vervullen. Dit betekent dat deze kleine zenuwen niet verantwoordelijk zijn voor het voelen of bewegen van de spieren.

Doorgaans is facetpijn initiële pijn. Morgens opstaan gaat langzaam en is stijf. Opstaan na lang zitten is pijnlijk. De pijn "verdwijnt" echter soms vanzelf. Beweging is goed.

Soms worden echter naburige zenuwen samengedrukt. Net als bij een schroefklem kunnen de botwoekeringen en verdikking van het gewrichtskapsel het wervelkanaal en de zenuwen afknellen, wat leidt tot wervelkanaalstenose. Dit leidt tot uitstralende pijn, meestal in de benen.

Deze symptomen kunnen verergeren (lopen) of verbeteren (fietsen) met bepaalde bewegingen. Het is daarom typisch dat de pijn toeneemt met lopen.

Wat zijn de oorzaken van facetgewricht artrose?

Net als bij andere gewrichten is leeftijdsgerelateerde slijtage vaak een oorzaak van facetgewrichtartrose. Dit proces kan versneld worden door zware en vooral onfysiologische fysieke belasting. Een verhoogd lichaamsgewicht of een slechte lichaamshouding dragen ook bij aan een snellere slijtage van de gewrichten. Een oude blessure (bijv. een fractuur van het wervellichaam) kan ook leiden tot asymmetrische belasting en dus een toenemende slijtage van de facetgewrichten. Ontstekingsziekten (bijv. reuma) kunnen een rol spelen. Instabiliteit is ook een veel voorkomende oorzaak.

Wat kan ik doen aan facetartrose?

Het doel van de behandeling is om de pijn te verlichten en de mobiliteit te behouden. Afhankelijk van de ernst zijn er verschillende behandelingsopties mogelijk. Fysiotherapie om de spieren te versterken en, indien nodig, een eventuele verkeerde houding te compenseren moet prioriteit krijgen. Pijnstillers (bijv. diclofenac) kunnen gebruikt worden om de pijn en ontsteking te verminderen. Spierverslappers kunnen gebruikt worden om de spierspanning te verlichten. In ernstigere gevallen kunnen facetgewrichtinfiltraties ter plekke worden uitgevoerd met lokale anesthetica of corticosteroïden. Als de frequentie van de injecties te hoog is of de cortisonen bijwerkingen veroorzaken, is bevriezen een verstandig alternatief. De zenuwtoevoer naar de facetgewrichten en daarmee de overdracht van pijn naar de hersenen kan zeer efficiënt, specifiek en minimaal invasief worden voorkomen door ijs of warmte toe te passen. Bij ongeveer 70% van de patiënten is de pijn dan zo minimaal dat de gewrichten beter functioneren bij regelmatige beweging. De patiënt, meestal van oudere leeftijd, herwint zijn mobiliteit en levenskwaliteit.

Pijnvrij in drie stappen

Neem contact op

Vul het contactformulier in en we nemen zo snel mogelijk contact met u op. Dan kunnen we de komende dagen een afspraak inplannen.

Onderzoek en MRI

Ons team ontvangt u en begeleidt u door de verschillende stappen. Naast een uitgebreid gesprek vindt er een neurologisch onderzoek plaats en wordt (indien nodig) een MRI gemaakt. Onze organisatie maakt het mogelijk dit in een tijdsbestek van een halve dag te doen.

Behandelplan

De MRI beelden bekijkt u vervolgens samen met een van onze herniaspecialisten. De diagnose en uw mogelijkheden worden besproken en wij kunnen deze vervolgens zeer snel implementeren.

Veelgestelde vragen over facetartrose

Wat is facetartrose laag lumbaal?

Facetartrose is slijtage van de kleine tussenwervelgewrichten aan de achterkant van de wervelkolom. Deze gewrichten helpen de wervelkolom te bewegen en te stabiliseren.

Wat zijn de typische symptomen van facetartrose?

Typische symptomen zijn tintelende pijn en stijfheid in rug. Vooral de onderrug (laag lumbaal) is aangedaan. In het geval van facetartrose zonder wervelkanaalstenose verminderen de symptomen door beweging. Bij een wervelkanaalstenose door facetartrose is de loopafstand beperkt.

Wat zijn de oorzaken van facetgewrichtartrose?

Leeftijdsgerelateerde slijtage van de gewrichten treedt op, wat versneld kan worden door een slechte houding, overmatige fysieke belasting of overgewicht. Oude blessures kunnen ook een rol spelen.

Hoe wordt facetgewricht artrose gediagnosticeerd?

De diagnose is gebaseerd op de medische voorgeschiedenis van de patiënt, een lichamelijk onderzoek, beeldvormende procedures zoals röntgenfoto's en MRI en soms diagnostische injecties om de bron van de pijn te bevestigen.

Moet facetgewricht artrose (zonder wervelkanaalstenose) altijd geopereerd worden?

Nee, een operatie is meestal niet nodig. Tot de behandelingsmogelijkheden behoren pijnstillers, ontstekingsremmers, fysiotherapie, injecties en minimaal invasieve procedures zoals ijsvorming om zenuwen te blokkeren. Een operatie moet alleen overwogen worden als dit niet voldoende is of als de symptomen te ernstig worden.

Kan facetgewricht artrose genezen worden?

Er bestaat geen volledige genezing, maar de symptomen kunnen effectief behandeld worden om de pijn te verminderen en de levenskwaliteit te verbeteren.